Studia przypadków

Przykład 1. Podnoszenie świadomości na temat efektywności energetycznej poprzez opracowanie modelu zielonej destynacji

Podnoszenie świadomości na temat efektywności energetycznej poprzez rozwój modelu zielonej destynacji ma na celu wspieranie transformacji społecznej, środowiskowej i gospodarczej w dziedzinie zrównoważonej turystyki oraz przyczynianie się do rozwoju społeczno-gospodarczego opartego na społecznościach lokalnych. Zielony model docelowy, opracowany i pilotowany w Küçükköy (Ayvalık), ma być powielany i rozwijany w całym kraju.

Jego cztery główne składniki są następujące: i) analiza aktualnego stanu destynacji pod względem efektywności energetycznej i potencjału przyciągania odwiedzających jako zrównoważonego kierunku turystycznego, ii) opracowanie “modelu zielonej destynacji” w celu promowania zrównoważonego rozwoju turystyki oraz zwiększenia zużycia energii odnawialnej i efektywności energetycznej w pilotażowym miejscu docelowym; iii) prowadzenie działań w zakresie budowania potencjału i podnoszenia świadomości w zakresie wykorzystania odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej w pilotażowym miejscu docelowym w celu wniesienia wkładu w zrównoważony lokalny rozwój gospodarczy oraz iv) działania komunikacyjne i nastawione na rozpoznawalność.

Enerjisa Enerji, Uniwersytet Sabancı i Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) połączyły siły w tym projekcie, aby opracować “model zielonego miejsca docelowego” i pilotażowe działania mające na celu wprowadzenie efektywności energetycznej, wykorzystanie energii odnawialnej i innych zrównoważonych praktyk w przedsiębiorstwach turystycznych w Küçükköy, interesującym miejscu turystycznym wzdłuż tureckiego wybrzeża Morza Egejskiego w dystrykcie Ayvalik,  który już teraz gości milion odwiedzających każdego roku.

Projekt podniesie świadomość na temat efektywności energetycznej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii poprzez opracowanie modelu Green Destination, który zostanie powielony i rozszerzony w całym kraju.

Projekt ma również na celu zaoferowanie wkładu w działania związane z obszarami przekrojowymi, budynkami i usługami, przemysłem i technologią, energią, transportem i rolnictwem, które mają zostać osiągnięte do 2023 r. w ramach krajowego planu działania na rzecz racjonalizacji zużycia energii. Projekt bezpośrednio lub pośrednio przyczyni się do realizacji wszystkich celów strategicznych określonych w dokumencie strategicznym na rzecz efektywności energetycznej na lata 2010-2023.

Projekt jest również zgodny ze Strategią Turystyczną 2023, która podkreśla znaczenie zagłębiania się w przyjazne dla środowiska systemy, które zużywają minimalną ilość energii i generują minimalną ilość odpadów, wykorzystując zasoby naturalne.

Przykład 2. Wykorzystanie praktyk współpracy w zakresie adaptacji do zmian klimatu w sektorze turystycznym do 2040 – studium przypadku w obszarze metropolitalnym Porto (Portugalia)

Ze względu na rosnące znaczenie, jakie przywiązuje się do działań rekreacyjnych na świeżym powietrzu oraz potrzebę dostosowania obszarów miejskich do nowych wyzwań po pandemii [5], sektor turystyki musi odgrywać skuteczną rolę w zapewnianiu odporności na zmianę klimatu. W tym celu zastosowano innowacyjną metodologię badawczą (opartą na podejściach mieszanych), w której debata na temat zestawu zdefiniowanych środków działania była stymulowana za pomocą metod współpracy, zgodnie z identyfikacją, inwentaryzacją i diagnozą specyfiki PMA. Po pierwsze, sześciu studentów studiów licencjackich uczestniczyło zimą 2020–2021 w badaniu z uruchomieniem wstępnych strategicznych wytycznych dotyczących dostosowania sektora turystyki miejskiej, w kontekście kilku możliwości wynikających z sytuacji pandemicznej. Drugą zastosowaną metodą współpracy byłoskierowanie zmodyfikowanego badania ankietowego Delphi do 45 międzynarodowych badaczy i techników w pierwszej rundzie oraz 35 międzynarodowych badaczy i techników w drugiej rundzie, koncentrując się na przewidywalności środków radzenia sobie ze zmianami klimatu. Ostatnią z nich były warsztaty mające na celu ocenę tego, co uczestnicy (turyści) byliby skłonni zrobić, a mianowicie poprzez World Café, gdzie nakreślono niektóre z głównych działań do przeprowadzenia w różnych horyzontach czasowych.

Obserwacja przestrzeni miejskich jako “organizmów żywych” zastępuje działania na konkretnych przestrzeniach miasta, takich jak tereny zielone, place, zielone dachy, ogrody wertykalne czy zielone fasady [34, 35].

Dlatego teoria urbanistyki taktycznej zastosowana w turystyce i powiązanych z nią działaniach ma na celu przemodelowanie przestrzeni miejskich związanych z kilkoma wymiarami, wśród których przepływy generowane przez turystykę, funkcje przestrzeni zabudowanej (budynki, mieszkania, sprzęt i infrastruktura), stymulowanie uspołeczniania i zrozumienie tych interwencji oraz ich zdolność do ponownego dostosowania miasta do przyszłych scenariuszy zmian klimatu [27, 36].

Integracja kryteriów jakościowo-ilościowych (QUAL–QUANT) ma zasadnicze znaczenie dla oceny skuteczności adaptacji do zmian klimatu. Z tej perspektywy badanie to podziela stanowisko kilku autorów [33,37,38] oparte na znaczeniu definiowania zaleceń na poziomie wytycznych urbanistycznych. Model zaproponowany w odniesieniu do adaptacji obszarów miejskich w kierunku poprawy przyjemności z turystyki opiera się na podejściach zaproponowanych w diagramie miejsca, w Whyte (1980) [8], PPS (2000) [39], Jacobs (2016) [40], a ostatnio Santos Nouri i Costa (2017) [41] z wprowadzeniem wymiaru komfortu cieplnego.

Na podstawie tych badań stwierdzono, że narzędzia planowania miejskiego i sektorowego mają na celu poprawę korzystania z przestrzeni miejskiej w turystyce w obliczu warunków klimatycznych i meteorologicznych, a także w kontekście zmiany klimatu. W rzeczywistości, chociaż obecnie istnieją warunki termiczne dla turystyki (szczególnie w okresie letnim), w przyszłości mogą one stać się rzadkie z powodu wzrostu ekstremalnych zjawisk, takich jak fale upałów.

Określono dwadzieścia trzy narzędzia priorytetowe, które mają zostać wdrożone w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej. Narzędzia te powinny opierać się na interwencji kierowanej przez władze (krajowe i lokalne) zorganizowane w samorząd lokalny, przedsiębiorstwa, turystów i działania społeczności lokalnych. Narzędzia te nie będą łatwe do wdrożenia, co w niektórych przypadkach będzie wymagało dodatkowych inwestycji. Biorąc pod uwagę kontekst pandemii, działania w zakresie zmian klimatu nabrały dodatkowego tempa, ale wiadomo, że niektóre narzędzia będą musiały zostać wdrożone w dłuższym okresie. Aby przyczynić się do tych działań, niektóre rozwiązania zostały określone w oparciu o same firmy i administrację publiczną, ale także przy wsparciu uniwersyteckich jednostek badawczych.

Obecne prace okazały się innowacyjne, biorąc pod uwagę, że umożliwiły integrację różnych zainteresowanych stron przy użyciu wielu metod. W ten sposób staraliśmy się zdywersyfikować grupy docelowe i zmniejszyć efekty wizji ściśle akademickiej.

Przykład 3. Projekty GREENinMED

GREENinMED to trzyletni projekt sponsorowany przez UE we współpracy z Hiszpańską Izbą Handlową, Capenergies (francuskim klastrem zrównoważonego rozwoju), Kinneret College, Izraelskim Stowarzyszeniem Wodnym oraz Centrum Transgranicznej Gospodarki Wodnej Instytutu Arawa. Oficjalna inauguracja projektu odbyła się w listopadzie 2019 r. w Maladze w Hiszpanii.

Partnerzy opracowują innowacyjne produkty i usługi oszczędzające energię i wodę dla małych i średnich przedsiębiorstw dla turystyki w regionie Morza Śródziemnego. To zintegrowane podejście oferuje szeroką gamę innowacji ekologicznych, takich jak klimatyzacja wody morskiej (SWAC), urządzenia oszczędzające wodę / energię dla spa oraz nawadnianie ogrodów / pól golfowych, które mają wysoki potencjał replikacji w innych sektorach i mogą być przyjęte przez inne przedsiębiorstwa.

Projekt GREENinMED ma na celu uczynienie branży turystycznej w regionie Morza Śródziemnego bardziej zrównoważoną poprzez szereg działań promujących energooszczędny i wodooszczędny rozwój w tym sektorze. Do tej pory konsultacje w sprawie zrównoważonego rozwoju zostały przeprowadzone w sumie w 30 małych i średnich przedsiębiorstwach hotelarskich w Hiszpanii, Francji i Izraelu, a we wszystkich trzech krajach odbyło się wiele publicznych warsztatów na ten temat. Partnerzy projektu ogłaszają obecnie otwarte zaproszenia do składania wniosków o opracowanie nowych innowacyjnych produktów lub usług dla branży i sektora turystycznego. Łącznie 16 przedsiębiorstw otrzyma dotacje na opracowanie lub dostosowanie nowych produktów lub usług do potrzeb większej efektywności zużycia wody i energii i/lub zarządzania nimi przez przedsiębiorstwa z sektora turystycznego.

 

GREENinMED zwiększy potencjał ekoinnowacji śródziemnomorskich MŚP w sektorze hotelarskim i stworzy bardziej dynamiczne ekosystemy innowacji dzięki transgranicznemu procesowi uczenia się i specjalnemu wsparciu finansowemu. Podejmując wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem środowiska w sektorze hotelarskim, projekt GREENinMED zmniejszy negatywny wpływ branży turystycznej i rozpowszechni wiedzę na temat efektywnych rozwiązań w zakresie zużycia wody i energii.

Oczekiwane osiągnięcia:

• 1 strategia ekoinnowacji dla śródziemnomorskiego przemysłu hotelarskiego,
• 1 transgraniczny ośrodek wspierania ekoinnowacji,
• 8 subdotacji na zakup innowacyjnych produktów, usług, sprzętu,
• 30 bonów na innowacje,
• 15 ekoinnowacyjnych produktów i usług zaprojektowanych specjalnie dla branży hotelarskiej,
• 5 spin-offów powstałych z projektu.

Przykład 4. Wioska rybacka typu King (King Fisher Village)

King Fisher Village, kurort na Wyspach Zielonego Przylądka, stał się “eko-butikiem”, projektując zintegrowane rozwiązanie dla efektywności wodnej i energetycznej, które obniża koszty operacyjne o 85%, wykorzystując tylko energię słoneczną.

King Fisher Village musiała radzić sobie ze złą jakością wody i jej wysokimi kosztami. Na archipelagu z widokiem na Ocean Atlantycki pada mniej niż tydzień w roku. W konsekwencji niedobór słodkiej wody powoduje wzrost cen wody. Hotel został zaopatrzony w wodę odsoloną przez lokalne przedsiębiorstwo energetyczne za pomocą kosztownych i zanieczyszczających systemów napędzanych olejem napędowym. Goście musieli pić wodę z plastikowych butelek.

Ponadto dostawy energii z sieci są zawodne, drogie i niezrównoważone, ponieważ są generowane głównie przez olej napędowy. Ponieważ koszty energii są wysokie, zaopatrzenie w ciepłą wodę użytkową było bardzo drogie, ponieważ woda była podgrzewana przez sieciowe grzałki elektryczne.

King Fisher Village przeprowadził zeroemisyjny projekt solarny, aby przeprojektować zaopatrzenie w wodę i energię w ośrodku. W ten sposób podjęli oni wyzwanie obniżenia kosztów operacyjnych przy jednoczesnym zagwarantowaniu dostaw energii i wody oraz pomogli King Fisher Village stać się zrównoważonym kurortem o niskim wpływie środowiskowym.

Zainstalowano elektrownię fotowoltaiczną o mocy 72 kWp, aby dostarczyć 100% energii potrzebnej do odsalania wody i pomóc w zaspokojeniu potrzeb energetycznych ośrodka. Elektrownia fotowoltaiczna podłączona jest do sieci, aby zapewnić dostawy energii 24/7. Rzeczywiście, energia z sieci jest wykorzystywana do obciążeń nocnych i podczas złych warunków pogodowych. Dzięki wykorzystaniu energii słonecznej hotel znacznie obniżył rachunki za prąd, a także korzysta z obniżenia kosztów ogrzewania wody.

Zainstalowano również, zasilaną energią słoneczną, jednostkę odsalania odwróconej osmozy do produkcji 30 000 litrów czystej wody, z czego 1000 litrów jest remineralizowanych w celu uzyskania wysokiej jakości napojów i jest kierowane do głównych punktów dystrybucji za pośrednictwem nowych rurociągów. W ten sposób eliminuje się zużycie wody pitnej w plastikowych butelkach.

Jednostka odsalania wody morskiej działa tylko w ciągu dnia, ponieważ jest zasilana energią słoneczną i produkuje całą czystą wodę potrzebną w dzień i w nocy. Technologia wykorzystuje ponad 90% dostępnej energii fotowoltaicznej netto i produkuje znacznie więcej wody przy tym samym budżecie, co konwencjonalne rozwiązania do odsalania.

Zebrana energia słoneczna jest natychmiast kierowana do magazynu wody, który jest dostępny 24/7, gwarantując najlepszy komfort dla gości.

King Fisher Village może również codziennie serwować swoim gościom świeże lokalne jedzenie, ponieważ może nawadniać własny ogród dobrej jakości wodą i uprawiać własne owoce i warzywa.

King Fisher Village obniżył koszty operacyjne wody i energii o 85%, emisję CO2 o 92 tony rocznie i wyeliminował stosowanie plastikowych butelek do wody pitnej.